Een enorm omhulsel van roestvrij staal en beton krijgt dinsdag zijn definitieve plaats over de kerncentrale van Tsjernobyl. Het gevaarte van 165 meter lang, 260 meter breed en 110 meter hoog ziet eruit als een megagrote vliegtuighangar en zou gemakkelijk de Parijse kathedraal Notre Dame kunnen herbergen.
Het moet de komende eeuw voorkomen dat straling uit reactor 4 van de rampcentrale kan ontsnappen. Een meltdown van de centrale van Tsjernobyl zorgde in 1986 voor de grootste kernramp uit de geschiedenis. In noodtempo werd toen een betonnen omhulsel gemaakt, maar dat begint scheurtjes te vertonen en te verbrokkelen.
Na de ramp kwam minder dan 5 procent van de radioactiviteit in de centrale vrij; experts vermoeden dat er nog ongeveer 200 ton verrijkt uranium op de rampplek ligt.
Extreme hitte en aardbevingen
Het omhulsel kon vanwege de straling niet direct om de centrale heen worden gebouwd, maar is in de buurt geconstrueerd. Het Nederlandse bedrijf Mammoet is verantwoordelijk voor het transport van het 35.000 ton wegende gevaarte over 330 meter, van de bouwplaats naar de kerncentrale.
Het omhulsel is daarom gebouwd op 116 zogeheten sleeschoenen, die elk een gewicht van 703 ton kunnen dragen en over een teflon baan schuiven. De huls is het grootste door de mens gemaakte object dat over land beweegt.
Het omhulsel is ontworpen om extreme hitte van brand en de kou van Oekraïense winters te weerstaan, evenals aardbevingen en tornado's met windsnelheden van 330 kilometer per uur.
Robotarmen ontmantelen centrale
Binnen het omhulsel wordt met enorme robotarmen, een grote boor, een betonverpulveraar en een stofzuiger van 10 ton in de komende tientallen jaren gewerkt aan de ontmanteling van de centrale.
Watch how a giant shield is being built to cover the site of the worst nuclear disaster at Chernobyl. Read more here https://t.co/Hq0eSm2eMn pic.twitter.com/80AYCFtOYy
— Financial Times (@FT) 25 november 2016
De nieuwe isolatie van de kerncentrale kost zeker 2,1 miljard euro. Voor die financiering was buitenlandse hulp nodig.
Bij de ramp met de kerncentrale werden 600.000 mensen aan de hoogste straling blootgesteld. De Wereldgezondheidsorganisatie schat dat 4000 mensen daardoor zijn overleden of nog zullen overlijden. Datzelfde geldt voor naar schatting 5000 mensen uit de overige besmette gebieden, waar 6,9 miljoen mensen woonden.